Нәтиҗәләр ясалды, бурычлар билгеләнде

2008 елдан, ягъни күпкатлы торак йортларны капиталь ремонтлау буенча программаны гамәлгә ашыра башлаганнан бирле Татарстанда 6600 күп­атлы йортны төзекләндерүгә 24,6 миллиард сумлык финанс чаралары тотылган. Республикадагы күпкатлы йортларның 42 процентында яшәү шартлары яхшыртылган дигән сүз бу.

Әлфия МОСТАФИНА.

Әлеге саннар һәм фактлар 13 октябрьдә Татарстанда "Торак-ком­му­­­наль хуҗалыгын ре­­­­­формалаштыруга яр­дәм фонды турында"гы РФ Законының үтәлешенә багышлап, ТР Президенты Рөстәм Миңнеханов рәис­­­­легендә узган ки­ңәш­­­­мәдә җиткерелде. Ан­­­да "Торак-коммуналь ху­­­­җалыгын реформалаш­тыруга ярдәм фонды" дәү­ләт корпорациясенең генераль директоры Константин Цицин да катнашты.

ТР төзелеш, архитектура һәм торак-коммуналь хуҗалыгы министры Ирек Фәйзуллин чыгышыннан күренгәнчә, республикада капиталь төзекләндерү таләп ителгән тагын 32 мил­­­лион квадрат метр мәйданны биләп торган 7014 йортны төзекләндерү өчен 35 миллиард сумга якын акча таләп ителә. "2012 елгы капиталь ремонт программасы өчен каралган лимит агымдагы ел программасындагы күләмдә расланды. Ягъни эш күләме дә быелгы кебек булачак. Шушы темплар белән капиталь төзекләндерү бурычын тулысынча башкару өчен 6-7 ел вакыт таләп ителә", - диде министр.

Президент Рөстәм Миң­­неханов исә соңгы дүрт ел эчендә Татарстанда йортларны капиталь төзекләндерү буенча зур тәҗрибә тупланды дип саный. "Елдан-ел подрядчыларга таләпләр катлаулана бара. Торак милекчеләреннән бу максатларга акча туп­лау системасы да яхшы гына эшли", - дип ассызыклады ул. Президент, бу программаның мөһимлеген, аның кеше­ләрне, торак пунктларны үзгәртүдәге әһәмиятен искәртеп, торакны капи­таль төзекләндерүне тәмамлау өчен рес­пуб­­­­­-
ликага тагын 4-5 ел дә­вамында "Торак-ком­му­наль хуҗалыгын реформалаштыруга ярдәм фонды" яр­­­дәме кирәк булачагы турында белдерде.

Федераль фонд җи­тәкчесе Константин Цицин сүзләренә караганда, "Торак-коммуналь ху­­­җа­­­­лыгын реформалаштыруга ярдәм фонды" эшли башлаганнан бирле төбәкләргә, үзләренең дә финанслауда катнашуын исәпкә алып, программаларны тормышка ашыру өчен 367 миллиард сум акча җибәрелгән. Шуның 6,2 проценты - Татарстан өлеше. Бу кадәрле акча - төбәкләр арасында иң зур өлеш. Цицин монда рес­пуб­лика җитәкчелеге кабул иткән карарларның, капиталь ремонт буенча алып барылган зур эшләрнең саллы роль уйнавын аерым искәртте. "Баштагы елларда федераль фонд белән рес­публика капиталь төзек­ләндерү программасын тигез өлешләрдә финанс­ласа, соңрак хәл бераз үзгәрде. Бүген Татарстан әлеге программа буенча федераль фондтан алынган 1 сумга үзеннән 15 сум акчасын тота. Бу - бик лаеклы үрнәк".

Күргәнегезчә, Татар­стан быелгы капиталь ремонт программасын планлаштырылганнан бер айга алданрак тәмамлый. Хәзергә планда каралган 999 йортның 998ендә эш тәмамланган, 4265 мил­­­лион сумлык эш (лимит­ның 99 проценты) башкарылган. Рәсми мәгълү­матларга караганда, Бө­­­­­­гелмә муниципаль районында 176,1 миллион сумлык эш башкарылган, дәүләт торак инспекциясе тарафыннан 174 мил­­лион сумлык эш кабул итеп алынган. Капиталь ремонт программасын үтәп чыгу өчен муниципаль берәмлеккә фондтан - 2,51 миллион сум, рес­публика бюджетыннан - 4,96 миллион сум, җәм­гысе 7,47 миллион сум акча бүлеп бирелгән.

Татарстан программаны үтәп чыгып, федераль фонд алдында йөкләмәсен үтәгәч, быел өстәмә акчага өметләнә аламы? Федераль фонд җитәкчесе бу мәсьәләгә дә ачыклык кертте. "Әлегә барлык акча да үзләштерелмәгән. Ел ахы­­рына кадәр алар тиешле максатларга тотылып бетәр дип ышанабыз. Нәкъ менә шундый очрак өчен фондта махсус бонус чаралары каралган. Әгәр дә капиталь ремонт һәм авария хәлендәге тораклардан гражданнарны күчерү программалары буенча республика быелгы йөкләмәләрен вакытында үтәп чыга икән,2011 ел нәтиҗәләре буенча Татарстан тагын 250 миллион сум алачак", - диде ул.

Киләсе елга исә Татарстанда бу программаларны гамәлгә ашыру максатларына федераль фонд республикага 1 миллиард сумга якын финанс бүлүне планлаштыра.

Күптән түгел Президент Рөстәм Миңнеханов Парламентка еллык Юлламасында мәктәпләребезнең матди базасын ныгытудан башка гына респуб­ликада мәгариф стратегиясен алга таба гамәлгә ашырып булмаячагы, шуңа күрә, яңа мәктәпләр төзү белән беррәттән, гамәлдәгеләренең хәлен даими игътибарда тоту зарурлыгы турында әйткән иде. Республика башлыгы ТР Хөкүмәтенә агымдагы ел ахырына кадәр мәктәпләрне капиталь төзекләндерү буенча өч еллык программа эшләү һәм кабул итү бурычы куелуын җиткерде. Программаны киләсе елдан гамәлгә ашыра башларга уйлыйлар.

Рөстәм Миңнеханов киңәшмәдә шушы мөһим мәсьәләне күтәреп, әле­­­ге программаның, кимен­­­­дә, өч елга исәпләнәчәген әйтте. Программа ни­ге­зен­дә, бюджет акчасы исәбенә мәктәпләрнең тү­бәләрен, тәрәзәләрен, инженерлык челтәрләрен яңарту күздә тотыла. Ә кал­­­ган өлешне төзек­лән­дерү өчен муниципалитетлар химаячеләр эзләргә, финанслауның башка чыганакларын табарга тиешләр.

Киңәшмә соңында Бө­гелмә муниципаль районы башлыгы, шәһәр мэры Илдус Касыймов 2012 елда капиталь ремонтны башкаручы подряд оешмаларын быелгы эш нәтиҗәләре буенча сайларга, ә менә графикны барлык ремонт эшләрен дә 2012 елның сентябренә тәмамларлык итеп тө­зергә кушты.